English is the major language used all over the world. It is the common instrument in order to communicate with each other. Even if we have different dialects in our locality, we meet a specific point of using English as a medium in communicating. This medium originates from a sender. He sends his message thru a channel or medium in the form of television advisories, radio broadcasting and letters which is received by the receiver. The receiver will then interpret the message, sends a feedback thus repeating the cycle.
Before we were born, our mother would use to read stories from books, listen to classic music, or even sing to us nursery rhymes. She would often talk to us when we are still in her womb. The stories and lyrics most often contain English words to enhance our memory. When we were born we learned how to tell, “mama” or “daddy”. We can also understand the word “no. As we grow up, our vocabulary increases and we can combine one word to another in order to form a sentence.
Major subjects such as math, science, language are taught in school using English in the discussion. Even civics and culture, formerly called Sibika at Kultura was revised from Filipino to English, further enhancing our vocabulary and readiness in reading and writing. Instructions in quizzes and exams are given in English. In passing an application letter and Curriculum Vitae, we write it in English unless you’re a Major in Filipino. During job interviews we answer their questions in fluent English, in order to land a job. This is also a requirement in call center companies.
Directions are also written in English in order to locate streets, roads, and building to avoid confusion and to give better access of the area you want to go. Advertisements in television, magazines and bill boards use metaphors’ to attract customers. Chinese and Japanese movies are translated to English or given the corresponding subtitles’. Reporters both on screen and on paper commonly use English as their medium, this is false however when it comes to local stations, where the masses are given recognition and the fact that not everyone can comprehend straight English. Food labels are also in English form from cooking instructions to other sorts of paraphernalia they imbed to inform and to attract the clientele. English is therefore a treasure to be enhanced, yet not a complete substitute for our local dialects.
A remarkable and famous saying from Dr. Jose Rizal. It is stated in his poem, “To the Filipino Youth”. How could be the youth be a hope, if he doesn’t have education? Youth are really in trouble nowadays. Many hindrances are around them. People see them as a hope, but they couldn’t provide good education, morals, virtues and perfect model for them.
Education plays a very important role for us. We can earn a lot of virtues around it. It can enhance our personality, character, self- confidence and especially our future. The only treasure that no one would bother to steal and more precious diamonds, gems, and jewels.
Whenever I see children in the street, selling sampaguita, rags, and cigarette. My heart breaks into pieces. These children should be holding a pencil and paper not that stuff. They should be at school, enhancing their knowledge and talents. My imagination of having successful country fades away.
Corruption is typical in the Philippines. It’s a problem since then. Higher officials corrupt the taxes we pay. They don’t give what are really intended for the people. They just think of themselves, not bothering to see the people they’re serving. Illegal drugs were not stopped because these corrupt officials protect it. (Nice beings, a corrupt and a protector of illegal drugs, in one? Whew,. Where can we find that, only in the Philippines? Hahaha!) They use their power and position. These drugs corrupt the mind of the youth, they’re the usual victim. And these youth were also rejected by their family and the society.
Poverty is the biggest hindrance for the youth to get a good education.
How could be a youth be the hope of Fatherland? With these increasing hindrance for him to achieve his goals. Rizal may be right and wrong at the same time with this saying. Right, if the youth can manage and enhance his talents, he can use it to improve his lifestyle and living. Wrong, for all the challenges we encounter now, that ourselves make.
As time come, we can find someone who can solve our problems and who is responsible enough to manage the country. Twenty years from now, I may be that perfect person who can fight all the hindrances we’re encountering and improve the state of our country. As of now let me just get my books, read and study. Study harder if possible and let myself be aware of the happenings in the country. Next year, ELECTION 2010 lets vote truthfully and never let them buy your vote. Choose your official with all your heart and mind.
Ang edukasyon ay isang instrumento na nasilbing tangalaw sa daigdig na ito. Siya ang ating pangatlong magulang na gumabay sa atin. Siya rin ang nagsisilbing gabay upang makilala natin ang tama at mali at kung ano ang nararapat nating gawin. Edukasyon din ang daan tungo sa pagabot ng ating mga pangarap.
Sa aking determinasyong mailahad ang aking saloobin, nauwi ako sa pagkakaluklok sa isang upuan, kaharap ang computer, biuksan ang internet explorer habang dinig ko ang kaingayan ng mga kabataang nagsusumikap na naglalaro ng mga computer games. Sa aking pananaliksik ay natagpuan ko ang depinisyong umagaw sa aking atensyon. Isang depinisyong natagpuan ko sa isang “Education in its broadest sense is any act or experience that has a formative effect on the mind, character, or physical ability of an individual (e.g., the consciousness of an infant is educated by its environment through its interaction with its environment); and in its technical sense education is the process by which society deliberately transmits its accumulated knowledge, values, and skills from one generation to another through institutions.[1]Teachers in such institutions direct the education of students and might draw on many subjects, including reading, writing, mathematics, science and history. This technical process is sometimes called schooling when referring to the compulsory education of youth.[2] Teachers in specialized professions such as astrophysics, law, or zoology may teach only a certain subject, usually as professors at institutions of higher learning. There is also instruction in fields for those who want specific vocational skills, such as those required to be a pilot. In addition there is an array of education possible at the informal level, e.g., at museums and libraries, with the Internet, and in life experience”.
Edukasyon, isang simpleng salita ngunit kung tutuklasin natin ang malalim na sulok ng salitang ito ay makapagbibigay ng libu-libong depinisyon. Isa na dito ay ang eduksayon bilang isang kayamanan, isang kayamanan dahil ito ang pinamulat sa ng ating mga nkakatanda. Malimit mbanggit ang mga ito kung tayo’y hindi nagpupursigi o di kaya’y kung nkikita tayong hindi natin pinagbubuti ang ating mga leksyon hindi ba? Sasamahan pa ng mga wikang ….”kami ng inay mo ay hindi nakapagtapos ng pag-aaral kaya namin natupad ang mga pangarap namin, sana anak ikaw ang magpuno sa aming kakulangan, ikaw na sana ang magpatuloy ng aming karera…oh diba?...madrama nga ngunit may katotohanan dahil ito ay isang karunungan o wisdom. Makasarili man kung minsan ang ating mga magulang sa kung anong kukunin nating kurso ay hindi rin natin sila masisi lalo na’t kung ikinatwiran pa nila ang nasabing mga “walang katapusang linya” na nailahad sa unang mga unang mga pangungusap.
Ibat-ibang panahon man ang ating lakbayin, ma pa kay Gat Jose Rizal man o kahit sino pa man, kasama ang importansya ng edukasyon. Ang edukasyon daw ay isang sandata na lulupig sa karalitaan at kamangmangang ipinamumulat sa atin ng malawak na daigdig na ito. Masasabi natin na ang pangunahing tauhan sa edukasyon ay ang kabataan o ang mga susunod na henerayon.”ika nga ni Dr. Rizal sa kanyang akda, ang kabataan ang pag-asa ng bayan”. Pag-asa ng bayan?...san na nga ba ang mga kabataan ngayon?...ayun po sila nagDOdoTA..ayun po sila kasama ang mga “irog” nila at ayun po sila kasama sina Yosi at Brandy. Masasabi ba nating sila ang mga pag-asa ng bayan gayong taliwas sila sa mga nakita ni Rizal sa kanyang pagmumuni-muni? Tayo ang humusga…isa pa ay hindi naman lahat ng kabataan ganito, may mga sumusunod pa rin naman sa yapak ng ating mga bayani, kagaya ni Efren “Kuya Ef!” Penaflorida Jr. ng Dynamic Teen Comapany na kilala sa kanilang Edukasyon sa Kariton, masasabi nating isa siyang tanglaw sa gitna ng kadiliman. Si Kuya Ef ay isang taong may determinasyon upang baguhin ang kapalaran ng mga batang hindi makasabay sa agos ng kasaysayan. Sa simpleng kariton, sa bawat yapak ng mga paa at sa pawis na pinuhunan, si Kuya Ef ay gumagawa ng pagbabago. Maituturing na nga ba siyang isang sagot sa lumalalang karamdaman ng lipunang ating ginagalawan?
Marami nga bang pagkukulang ang ating gobyerno sa aspeto ngdekalidad na eduksyon? Isang katanungang nais kong maikintal sa inyong mga isipan. Sa mga nagdaang mga taon,ang Pilipinas daw ay pangatlo….PANGATLO SA KULELAT. Kung babalikan natin ang katanungan tungkol sa pagkukulang ng ating gobyerno, marahil sa pagkakataong ito ay naisip nyo na ang kasagutan.
Sa nadaluhan kong NLTSGO o National Leadership Training for Supreme Student Government Officers ay doon ko naingkwentro ang katanungang nabanggit sa ikalimang talata. sa mga oras ding iyon ay nakinig ako ng mabuti sa debate ng dalawang komponan. Ang isang koponan ang nagsasabing OO, may pagkukulang ang gobyerno, at ang kabilang koponan ay nagsasabing WALA o hindi nagkulang ang gobyerbno. sa aking paguulinig ay napukawa ang aking atensyon ng isang katwiran na panig sa sagot na WALANG PAGKUKULANG ang gobyerno sa pagbibigay ng dekalidad na edukasyon. Ang sabi nya….tayo ang may pagkukulang, binibigay ng gobyerno ng kasagutan an gating mga karaingan…nagbibigay sila ng mga aklat, mga aparato at nagpapatayo ng mga paaralan….ngunit ano ang ginagawa natin?...nagbubulakbol, di binabasa ang libro, at kung anu-ano pang hindi related sa ating pag-aaral…sa makatuwid: TAYO ANG MAY PROBLEMA HINDI ANG GOBYERNO. Iyan ang hindi tugma ngunit nakuha ko kaagad ang ibig sabihin ng nabanggit ng taong iyon. Sa puntong ito, ano sa palagay nyo ang pinakamagandang kasagutan sa katanungang..Marami ng bang pagkukulangang ating gobyerno sa aspeto ng dekalidad na edukasyon? kayo na po ang humusga.
Looking back to the events that time permitted me to retain. I reflect on certain events, saddened by my accomplishments. I was once an excelling student, competing with foreigners; unfortunately my mind lost the battle. Transferring from one school to another, moving from place to place, the stigma that though I meet a lot of people, I found no purpose in making friends, and gradually became untrusting that compelled me to withdraw to a corner. There I sat for a long time, watching people come and go, getting to understand their personality through their movements. Perhaps, life is not as sad as it looks, just go beyond the borders.
To face the future, I first want to tell my story, the legacy that defines me. Don’t laugh, it’s embarrassing as it is. Returning back, I entered High School, and started making friends, from a small backstabbing group, I got tired and moved to wider society, where I found refuge, bitter happiness and the unforgettable stupidity that defines a teen. I was happy, but the pressure that prom brought tested the groups stability, friends fighting over a girl that will soon dump them, scars were made that would remind all of us the pain love brings. Months pass, a year has ended and the fissures the turmoil brought never abated.
After a while, I left the group yet having occasional appearances; to pursue someone; I tried to show my affection, I felt nothing in return, for some reason I held on, and again time continues to pass by. During such times I neglected the feelings of another girl, not knowing her face but with mere assumptions, with the flashing of lightning I saw her, far beautiful than then the first. I broke her heart, if that wasn’t enough I wanted to crawl to her life, and see if she still had feelings for me, I guess not, there was a guy by her back. I felt stupid, damn.
So I returned to the comfort of my friends, more than a year has passed, and thank you for welcoming me back. They have grown, I won’t elaborate any further, this is my story after all. We developed new quotations such as “tara swimming”, “huwag na tayo pumasok”, and other private stuff, hey, I have the right against self incrimination. As comedy as it is but the sight of sober hearts is a well-spring of stronger bonds, remorse, expressions, curses and other everyday events we just want to say, but of course when all is well there is the timeless acts of teasing, about the day before.
Within this circle I found what is to be my true friends, and blackmailing snitches. I continue to grow but my body weakens, and news come making me conclude of my untimely death, than what I originally predicted. I won’t sulk over it, I still have many years to come, the future is for me to make after all. My chosen career seems to be a mismatch to my latent talents, and for numerous accounts have I been questioned over it. My heart and body won’t seem to let go, well that’s reality for you.
To be remembered is what I dream of, though sorry if after a couple of years and we meet and I won’t recognize you. Sorry, but let this be my legacy, the ideals I have incorporated within my words, the experiences I’ve felt to let others know the feeling and the value of being remembered.
As I near to end my essay, I’ll continue living for this is not my last will, but merely the prologue to what may be a better, fuller story. This might not even be true, and any minute I’ll wake up, any second now. Or the events may have never happened, but merely distortions created within the core of my intellect to escape the torments of my shattering identity.
So what if I’m psychotic, dying yet young, aren’t we all? These last paragraphs may not add up, but I’m putting into writing everything that comes to mind, never mind my grammar, I just want everything out. Hey, besides its a free country , for me as long as I’m not hurting anyone, than the deed is fine, for as long as everyone is happy. That’s all for now, I’ll try making a sequel if ever I get the chance, I still haven’t reached the legacy that I want to leave behind. Let’s save it for later, and slowly build up another story that will be better than this.
When was the last time you hear the ever-famous line: “Tell me who your friends are, and I’ll tell you who you are”? Normal statement different reactions arise. Can you really tell, define and even predict your being if only for your friends? We can.
Friends are not made they’re born as they say. As a rising teenager, I can clearly verify my friends.The person who taught me the essence of being a friend would keep on as my best friend ceaselessly. She taught me the central groundwork of friendship –TRUST. Anyone who can trust and knows how to trust could be your friend undying. Can a friendship last without trust? A friend who’ll mind you, be familiar on how to cry and laugh, placate you in times of madness, lends you money when you’re in trouble, talks to you every second she gets, and escort you wherever you want to go without even you complaining, have you ever tried owning a friend so dear? I’ll bet that from all the ups and downs you’ve been into, trust would always exist.
Possessing a friend could be of such great value. It doesn’t matter how many friends you have as long as you have one whom who understands every move you make, life is sweet. But if you can have as many as you can as long as you know they are trusted, grab them and never let go for life is way sweeter and is worth the living.
Friends have one common goal and that is to be genuine. They could be of different kinds and of different personalities but they will be respected for where they belong. Have you tried befriending a person who has a low profile, at times you even think she doesn’t exist for she’s quiet, but, she do have a razor-sharp mind and can also put make-up on her face? Or have you gone for someone who doesn’t care too much of herself as long as she can serve her friends she’d still be breathing? How about a person who loves music and cool stuffs, a frank person, childish but wishes to have a boyfriend and you are left amazed that stuffs like that could hit her? Or even a friend so rich that could treat you half the food stuffs you could find in the nearest mall to your school, treating you takoyaki, Japanese cake, Boba Boy, potato marble, siomai with gulaman, etc.? How about someone who have a strong personality, someone wild but at the end of the day, cries for all those body pains she feels everytime she goes home from training? Have tried to go for someone who’s practical but do have some unexplained and hasty generalization about some actual situations in life but still considers the feelings of his’ friends? How about for someone who thinks the most pervert things you could imagine but still knows how to think and act wisely and could be the person you can laugh with even though you have the lamest joke ever existed? How about befriending the smartest boy in your class, you’d think he’d always be thinking about grades but trust me he also thought of some leisure in life and could be the most humble person you’ve ever known? Go for someone who has beauty and brains, back and front, left and right. How about a person who’s too quiet even when around friends but would be the first person to hear your issues? How about the person you accused of something rude that eventually could be the person who could give you light, heaven and reality?
A friend would always be a friend even you not noticing it.
A friend would be a friend if you happen to experience different aches, call it stomachache, headache, toothache, backache, or even heartache. Treasure your friends. Cherish the moments. Revive every minute you spent with them. Acknowledge their presence. You’ll never know when they’ll leave. Hug them. Kiss them. Miss them. Love them.
Creating a real and true friendship would be difficult. Let time fix things up. Let Heaven answer your questions. Let everything be real. No pretensions. No backstabbing. No lies.
Have a heart that feels. Have a mind that speaks. Have a friend that’s real.
Many people are prone to prejudging others which is a fact that hurts me and the majority. I, myself, am not excused to being like one at times, but at a part I know that I’m wrong and I try to correct it and look for the answers. This is like setting the mind on the “first impression lasts” idea that is not reliable at all times. There are things that needed to be given time to know before setting any conclusion. It is like a simple problem that scientific method is to be applied. You first identify the problem and observe, and there you get the hypothesis which in life could be your first impressions. Next step is to test your hypothesis whether it’s reliable or not. Testing or experimentation takes a lot of time and effort to find precise answers. A person conducting an experiment should not be in any way biased. After which, one has to analyze the gathered data and after that, one can set a better conclusion that can be use. Hypotheses do not always end up as one of the conclusions, so therefore first impressions do not always define what the character of a person is. It is just a matter of learning how to give chance to people, to let them prove themselves and prove there worth in life too. Life is not always about “what you see is what you get” idea. There are so much more to learn about life. Assuming answers most often lead to a bigger problem. Come to think of it, if you predict things that you aren’t sure about, you can step on someone unconsciously. People get hurt; things soon get out of control. It will be harder to fix things that were led by such act. Things without reliable basis are costly. For example, a friendship stained by doubts, doubts about whether one is loyal or not. A relationship that weakens because of lack of trust. People tend to think that they all ready know everything; that they don’t have to be told and therefore conclude right away which is something very illogical and dangerous. Friendships might end, relationships might be ruined, and trust could be lost.
What’s best is not to set things immediately instead learn to understand things step by step, detail by detail before making a decision. Once something like friendship is lost, it is very difficult to bring back how it used to be. Things like this may seem unimportant but if you take a broader perspective you will realize that in every step we make, be mindful of what lies ahead. Keep in mind that God gave humans the ability to make judgments that had gone through series of studies. It’s heartbreaking that things end with just a mere act of disregarding the truth, a mere act of immaturity. It is an evident deed of cowardice; a person of such is someone afraid to know that he commits mistake for he knows that he is always right. Those kinds of people are not capable of growing in any aspect of life. It is important to listen to explanations for it can bring people peace of mind and clarification instead of setting answers and assuming them right. Once you fail, you can’t accept it and you will not stop unless it satisfies your urge; urge for showing the masses that you’re ideas are never wrong. This thing is not to be imitated nor tolerated by anyone. This hunger is like a disease that gets worst as one denies the truth that no one is perfect and that humans are inevitable to commit mistakes. It is like being stuck in a fantasy world where you think you control things, that what you do is all right and best for everyone which in reality is was far from how you thought it was. When you face the future with such problem, it feels difficult looking back in the past and reminisced the memories that are happy, memories that in a blink of an eye were all gone because of a simple act, prejudging. Be careful for this kind of things cost a priceless amount like friends loyalty, lover’s love, family’s trust and a lot more. Remember that in making decisions, never fail to take time to know all sides, think about it and make good decisions. It will be a better place if it will be at peace and harmony, not of feuds and misunderstandings. Treasure everyone that comes into your life for they play important roles you just don’t know. Better yet, don’t put brands on people you meet instead establish strong intimate relationships that you can cherish for a lifetime. Learn to accept thing and do not to make prior judgments that you soon will regret. It will give one a peaceful and comfortable life without worries of stepping or hurting others, conscience is at peace and things are stable. Be open to things that require deep understanding. Be responsible in everything you do. And never forget to ask God for guidance and wisdom for you to be able to find the answers our hearts desire and find contentment.
Hindi ba’t lahat ay may kanya-kanyang kaibigan? Hindi ba’t lahat tayo ay masaya sa piling ng ating mga kaibigan? Hindi ba’t kung wala tayong mapagsambitan ng ating mga hinanakit ay sa kanila natin inilalabas? Hindi ba’t may mga panahon na sila pa ang mas gusto nating makasama kaysa sa ating mga kapamilya? May mga pagkakataon pa nga hindi ba na ayaw na natin mahiwalay sa kanila?
Ang sagot sa mga katanungang iyon ay walang iba kundi ang dalawang letrang salita na OO. Oo, dahil napakahalaga ng aruga o presensiya ng kaibigan, isa man o marami. Oo, marami silang naitutulong at oo din dahil may napakalaki silang gampanin sa ating buhay, nagiging parte sila n gating buhay ditto sa mundo. Itinutruring natin sila bilang atin na ring mga kapamilya at kapuso. Ngunit, may isa pa akong katanungan. Ito ay bakit may nasisira, nawawakas, nasasayang o naglalaho na parang bula na kaibigan o pagkakaibigan? Sa kabila ng lahat ng kasiyahan, harutan, tawanan, iyakan, kwentuhan, kainan, lamangan, kopyahan,sayawan, kantahan, galaan, dayaan, syempre di makakalimutan ang tulungan. Ang sagot pa rin sa katanungan na iyan ay dahil mayroong iba’t-ibang ugali ang tao, mayroong iba’t-ibang ugali rin ang bawat kaibigang ating nakilala. At bawat isa rin ay may kanya-kanyang interpretasyon at pagtatrato sa bawat pagkatao ng bawat isa.
Maaring sa hindi pagkakaintindihan ang simula ng isang pagkawasak o pagkawala ng tamis at sigla ng pagkakaibigan. Marahil, tayo ay agarang nanghuhusga sa pagkatao o kahit sa anumang nagawa ng ating mga kaibigan. Marahil din ay hindi na muna natin sinisiyasat ang mga pangyayari bago pa man tayo gumawa ng kung ano pa man. Tulad nga ng aking nasabi sa mga naunang talata na mayroon tayong ibat ibang interpretasyon o pagkakaintindi sa ibat ibang bagay, marahil isa rin iyon na maaring maging sanhi ng hindi pagkakaunawaan.dapat tayong mag ingat sa lahat ng ating sinasabi at kinikilos,dahil ang isang maliit na pagkakamali ay maaring magdulot ng isang malaking pagkawasak. Halimbawa na lamang ng hindi pagkakaintindihan na karaniwan nating nararanasan o naririnig sa alitan ng mga magkaibigan, ang mga katagang “nagbago ka na”, ang mga katagang iyon ay maaring may ibang ibig sabihin sa iba’t iba ring pagkakaintindi. Maaring nagbago na siya sa pakikitungo, nagbago na ang kanyang pag-uugali, o kaya naman ay nagbago na siya sa kanyang buong pagkatao. Maaring mangyari ang ibang pagkaunawa ng iyong kaibigan sa iyong gustong ipahiwatig. Nararapat na sundan ng isang paliwanag na magpapatunay sa iyong sinambit ukol sa kanya na nagbago na siya. At ikaw naman na sinasabihan na “nagbago ka na” ay buksan ang iyong tenga, puso at isipan sa kanyang pagpapaliwanag ukol sa kanyang binaggit. Hindi ka dapat magbigay ng agarang reaksyon sa kanyang sinabi hangga’t hindi pa niya ito naipapaliwanag. Pagkatapos naman niyang ilahad ang kanyang saloobin ay ipahayag mo rin ang iyong saloobin sa kanya. Sa paguusap ng maayos at pakikitungo ng maayos ay magiging maayos ang lahat. Hindi dapat natin idinadaan sa init ng ulo ang mga ganitong simpleng tampuhan o awayan. Hindi na tayo dapat nagsasambit ng kung anu-ano pa mang salita ukol sa kanya kung wala naman tayong patunay na totoo an gating sinasabi.
Maari rin sa pagkawala ng tiwala ang maging sanhi. Napakahalaga sa gitna ng mga magkaibigan o magkakaibigan ang tiwala, tiwala na kung saan ay walang kahit anong bahid ng pagdududa at pag aalinlangan ukol sa pagkatao ng ng iyong kaibigan. Isang napakalaking elemento ang tiwala sapagkat may mga panahon na hindi natin mailabas sa ating mga kapamilya ang mag nilalaman ng ating mga puso at isipan. Hindi ito maiiwasan dahil kung minsan ay may bagay bagay naman na hindi maiintindihan ng ating mga kapamilya dahil sa kadahilanan na malayo na ang agwat ng ating edad sa kanila kung kaya’t may mga pagkakataon na hindi nila tayo matutulungan sa ating mga suliranin. Kung kaya’t sa mga panahong ito ay sa ating mga kaibigan naman tayo tumatakbo at humihingi ng tulong. Sa pagkakaibigan, nararapat na mapahalagahan ang ipinamalas na tiwala. Bilang takbuhan naman ng ating mga kaibigan ay tulungan din natin sila ayon sa ating makakaya at dapat rin na itago na lamang sa ating sa ating sarili kung anu pa man ang kanyang nasambit, marahil ay maaring ito ay konpidensyal at hindi maaring malaman pa ng iba. Ang pinagmumulan ng tiwala ay ang pagkilala mo sa buong katauhan ng iyong mga kaibigan hindi natin dapat sila kilalanin sa kanilang pangalan lamang ngunit pati na rin sa kanyang pinag mulang pamilya pag uugali,mga ayaw at gusto, at mga karanasan sa buhay. Nararapat na malaman natin ang lahat ng iyon ng sa gayon mabuo natin ang tiwala para sa kanila, upang ng sa gayon ay di tayo magduda sa kanila mas masaya at masarap makasama ang mga taong kilala mo ng buong pagkakatao at walang tinatago na kahit ano. Mas mabuti ng kilala mo siya bago pa man sa gitna ng kasiyahan ninyong magkaibigan ay lumabas ang kanyang mga tunay na ugali at maaring hindi mo ito matanggap at maaring mairita ka pa sa kanya. At yun ay maari rin naming matuloy sa hindi magandang resulta.
Aking inilahad sa mga naunang talata ang hindi pagkakaintindihan. Kapag ang hindi pagkakaintindihan na iyon ay hindi naayos ito ay maaring humantong sa hindi na muling pagkakaunawaan pa, at mahantong sa paglalayo ng puso ng magkakaibigan, isa na rin sa mawawala rito ay ang kanyang tiwala. Sabi ko nga na ang tiwala ay mahalagang sangkap ng pagkakaibigan. Kapag ang tiwala ay nasira na napakahirap ng ibalik ito at buoin pang muli ang kung ano pa man ang nasira. Isa sa pagkawala ng tiwala ay kapag ang iyong kaibigan ay niloko mo ng hindi mo naman sinasadya ay kanya namang dinibdib at sineryoso. May mga uri ng tao na ang kanilang damdamin ay madaling masaktan kaya dapat lang na tayo ang nag-iingat sa lahat ng ating ginagawa. Paano naman natin malalaman kung sino ang nararapat at mga akmang taong dapat na pagkatiwalaan? Siyempre ang mga taong alam nating kilala natin at kilala tayo. Pero naranasan niyo na ba na kahit sa kabila ng pagkakakilala mo sa kanya, na alam mo, na ang lahat ng tungkol sa kanya tapos sa isang iglap ay hindi pala, may tinatago pa pala siya. Hindi natin maiiwasan ang mga ganoong pangyayari. May mga tao talagang pala tago at hindi sinasabi ang kanyang tunay na pagkatao at sa paglaon ng panahon at habang ang araw ay dumaraan at lumalalim na rin ang inyong pagkakaibigan dun maaring lumabas ang lahat ng pag-uugali ng isang tao, masama man o mabuti ay unti unti mo na iyong maoobserbahan at kahit hindi niya iyon sabihin ay kusa na lamang lumalabas sa kanyang mga kinikilos.
Dapat talaga tayong magtiwala sa ating mga kaibigan ngunit dapat ay siguraduhin natin kung nararapat nga ba siyang pagkatiwalaan o hindi. Tulad na lamang ang sinasabi ng isang mensahe sa celpon, “Fake friends smile and say ‘it’s ok’ when you’ve done stupid thing, then goes behind your back and whispers, ’but you’re stupid’. Real friends, hit you on the head and say ‘you’re stupid,’ in your face… then hugs you and whispers ‘but it’s ok’… Kung susuriin at iintindihin ang isang mensahe na iyan napakalalim ng gusto nitong iparating. Sinasabi dito na ang mga tunay na kaibigan ang siyang nagsasabi ng totoo tungkol sa atin para na rin sa ating kabutihan. Siya ang tumatama sa mga kamalian natin at hinding-hindi niya tayo pagtatawanan o kung ano pa man. Gagawin niya iyon upang siya na lamang ang makakita ng iyong pagkakamali at hindi makita pa ng kung sino man at sila pa ang tatawa at manlalait sa iyo. Ang mga kaibigan naman na “pakitang tao” lang ang mga nagsasabi ng positibo sa mga kamalian na nagagawa natin ngunit pagtalikod ay dun ka huhusgahan o pagtatawanan. Napakahirap nga naman talagang magtiwala. Kaya kung ikaw ay may kaibigan na nagtatama ng iyong mga kamalian ay magpasalamat ka sapagkat siya ang tunay mong kaibigan, huwag kang magpapaniwala sa mga taong nagsasabi ng positibo ngunit kaplastikan lang naman pala. Mas magandang kaibigan mo mismo ang makasakit ng iyong damdamin kaysa naman na ang iba pang tao na hindi mo naman kilala ang makakasakit sa’yo.
Inggit, isa rin itong maaring maging dahilan ng pagksaira ng pagkakaibigan. Paano nga ba nagsisimula ang inggit? Marahil lahat tayo ay pamilyar sa kahulugan ng salitang ito. May mga bagay na meron ang iba, na atin namang nagugustuhan. Dito na nagsisimula ang inggit. Isa ring pagkainggit ang “insecurity”, maraming tao ang hindi makuntento kuntento sa kung ano man ang binigay sa kanila ng Diyos. Bakit kaya hindi tayo makontento sa kung anong meron tayo? Bakit kaya kailangan pa nating mainggit sa kabila ng meron naman na tayong mga sariling atin? Marahil na rin siguro dahil mas gusto natin kung ano ang meron ng iba. Hindi ba itong pwedeng maiwasan? Hindi ko alam ang kasagutan sa tanong na iyan dahil ang tao hangga’t mayroong mas kaaya-aya sa kanyang paningin ay hindi ito magtitigil hangga’t hindi ito napapasa kaniya. Hindi lang sa pagitan ng magkaibigan nabubuo ang inggitan maaring sa pamilya, sa gitna ng mga magkakapatid o kaya naman sa mga magakaka mag-anak, maari rin sa loob ng opisina sa gitna ng mga magkakatrabaho. Halimbawa ng pagkawasak ng isang pagkakaibigan ay kung may inggitan sa gitna ng mga magkakatrabaho at masaklap pa niyon ay kapag may namuo ng pagkakaibigan sa magakakatrabaho at dahil lang sa inggitan sa posisiyon o kaya naman sa kung ano pa mang bagay na may relasyon sa kanilang trabaho ay sa isang iglap ay makakaroon ng siraan, awayan at pagkawala na ng pagkakaibigan? Hindi yan maiiwasan kahit wala ka namang ginagawang masama sa iba ang iyong imahe sa iba ay nagiging masama, ang mga iyon naman ay gawa lang din ng mga taong naiinis, nagagalit, “naiinsecure”, dahil sa inggit. Sa loob ng opisina kahit anong pagpapaka anghel nga ang gawin hanngang may mga taong inggitera/ro hindi yan maiiwasan. Halimbawa din ng inggitan ay sa gitna ng mga magkaklase na nagakakainggitan sa mga grado, ang pinagtataka ko lang eh bakit may mga nagakakainggitan sa grado eh ang grado naman ay sarili mo namang gawa? Bakit kailangan maiingit sa grado ng iba kung ikaw sa sarili mo ay hindi mo naman pinag-iigihan ang iyong pag-aaral. Hindi lang sa grado o sa posisyon ang inggit kahit mga simpleng bagay na bago sa paningin ay pinagmumulan din ng inggit. Para sa akin kung tayo ay makokontento sa kung anong meron tayo ay hindi ito mangyayari. At kung tayo ay magiging masaya na sa kung ano man ang binigay sa atin ng Diyos, dapat nalang natin itong pangalagaan at ipagpasalamat sa kanya dahil tayo kanyang binigyan ng mga ito. At hindi rin mahahantong sa hindi magagandang mga resulta.
Marami pang ibang bagay o pangyayari ang hindi ko nabanggit ngunit maari ring pagmulan ng pagkasira, pagkawasak o pagkawala ng nabuong pagkakaibigan. Nararapat lamang ay iwasan ang mga bagay na ito upang manatili ang kasiyahan ng pagkakaibigan.
Alam ko at alam nating lahat na sa gitna ng pagkakaibigan ay hindi nawawala ang muntik-muntikang mga pagkasira na pagkakaibigan.may mga iba na sa gitna ng munitk muntiokan na iyon ay nanatili pa din at naayos pa din nila ang kanilang pagkakaibigan kahit anu pa mang bagyo ang dumaan sa kanilang pagkakaibigan. May mga iba naman na kahit anong gawing pag-uusap at pagaayos ay hindi maayos ayos, maaring hindi talaga itinalaga ang mga taong iyon para sa iyo maaring may mga iba ka pang taong makakasalamuha na siya ang iyong magiging tunay na kaibigan. Maraming nagsasabi na ang mga iyon ay pagsubok lang ng Diyos upang masubok ang tatag ng mga magkakaibigan. Sang-ayon naman ako sa paniniwala na ito sapagkat ako’y naniniwala na alam ng Diyos kung anu-ano ang mga pangayayari dito sa ibabaw ng mundo 24 oras. Naniniwala din ako na Diyos din ang gumagawa ng paraan kung paano tayo mailalayo sa mga hindi tunay na mga kaibigan, sa mga kaibigan na iiwan lang tayo, o kaya naman mga kaibigan na kailangan lang tayo kapag may kailangan sila. Alam ng Diyos kung ano ang tama at mali para sa ating ikabubuti.
Huwag nating hayaang maglaho na parang bula ang ating mga kaibigan, kasama na rin ang lahat ng mga tamis ng pagsasamahan. Mahalin, alagaan at pahalagahan ang ating mga kaibigan dahil sa sila ang ating mga pangalawang pamilya na maaring umagapay sa atin sa panahon ng unos at kalungkutan. Umasal tayo na kaibigan nila at ating ipadama sa kanila na sila ay may kaibigan, huwag lang natin silang hayaang sila na lang ng sila ang gumagawa ng mga bagay bagay para sa atin, suklian din natin kung anu man ang kanilang mga nagawa. Huwag nating “i-take for granted”, ang kanilang kabaitan, dahil maari ring magsawa o mapagod sila sa lahat ng kanilang ginagawa para sa atin. Sila ang maari nating sandalan hanggang sa ating pagtanda, maging sa pagputi ng ating mga buhok kahit pagkulobot pa ng ating mga balat dahil sila ang mga kasabayan natin sa pagtahak sa ating buhay.
Huwag na huwag nating kalilimutan o mag-alangan sa paghingi ng tawad sa kanila sa ating mga pagkakamali. Simpleng salitang “patawad o sorry” ay hindi ikamamatay ng sinuman kung iyon ay sasabihin mo sa iyong kaibigan na iyong nasaktan.Huwag na kayong magpataasan pa ng mga ihi (pride), kung sino ang mauunang hihingi ng tawad. Kung tayo naman ang hinihingian ng tawad huwag ng magalinlangan pa sa pagtatawad kung ang kanyang sinasabi naman ay katotohanan at ang kanyang paghingi naman ng tawad ay galing sa puso. Huwag na nating pairalin ang mga salitang “siya naman ang nauna eh”, “siya naman ang may mali eh”, “kasalanan niya yun!”. Kahit sinuman ang nauna hayaan mo na lang iyon at siya ay iyo ng patawarin at dadating ang panahon na maiisip din niya kung ano man ang kanyang nagawa at kung ano din ang iyong ginawa sa kanya. Maari yung magsilbing aral sa kanya at magpapahiwatig din iyon kung gaano siya kaimportante sa iyo at kahit ikaw na ang may mali andiyan pa din siya at handing ipaglaban at itayo ang kung ano pa man ang inyong nabuong samahan.
Mahirap mabuwag ang pagkakaibigan lalo na kung ang mga kaibigan mo ay kasama mo halos kalahati ng iyong buhay. Yun bang mula kayo ay nasa “preparatory school”, o kaya naman nasa elementarya, hiskul o kolehiyo, ay kayo na talaga ang magkadamay sa buhay. Hindi naman nasusukat ang pagkakaibigan sa haba ng taon ng inyong pinagsamahan kundi sa halaga ng mga pinagsamahan niyo at sa lahat ng mga pagpaphalaga ninyo sa bawat isa. Hindi ganoon kadali alisin ang bahid ng kalungkutan sa mga oras na naalala mo ang mga panahon ng kasiyahan na kapiling mo sila. Mahirap burahin sa ating ulirat kung ano man ang natatak ng kaugalian ng barkadahan lalo na kung lahat ng iyon ay kapakipakinabang at napakasarap balik balikan. Tama ba ako na kahit ilang beses natin ulit ulitin pagkwentuhan ang mga masasayang pangyayari sa ating pagkakaibigan ay hinding hindi tayo nagsasawa sa mga ito? Paano na lamang kung nabuwag na o nawala na ang lahat ng iyon? Paano mo kaya haharapin ang buhay na wala na sila? Paano ka kaya magkakaroon ng mga panibagong kaibigan kung hindi mo pa din maialis ang mga alaala? Sabi ko nga, mahirap mawalan ng kaibigan, para sa akin mas mahirap pa ito kaysa sa pakikipaghiwalay sa isang kasintahan. Kahit sabihin natin na madaming ibang tao diyan para maipalit sa iyong kaibigan, iba pa din ang mga panahon na kasama mo ang iyong mga kaibigan. At hindi ganun kadaling magsimulang magpakilala at kumilala sa mga panibagong mukha, panibagong ugali na kaibigan.
Kaya para sa aking mga kaibigan na naging parte na ng aking buhay at patuloy na nakakasama ko sa pagtahak ng aking buhay, maraming maraming salamat sa inyo. At para na rin sa mga kaibigan ko na iniwan ako, nagging parte rin kayo ng buhay ko at maraming salamat din sa bahid ng luha at hinanakit na iniwan niyo, ng dahil sa inyo marami akong natutunan at mula sa karanasan na iniwan niyo ay maari ko na iyong ibahagi sa ibang tao.
This site is devoted to the students of today. Hopefully through this site we can have a peek inside the minds of the young people of today and be able to understand them. They are after all, as Lolo Jose said, the hope of the motherland...
All are welcome to contribute(as long as you become students of History 2 class...)
